
28 czerwca w siedzibie Niepołomickiego Klubu Krótkofalowców przy Młodzieżowym Obserwatorium Astronomicznym odbyła się próba odebrania depeszy z zabytkowej stacji SAQ mieszczącej się w Grimeton w Szwecji. Jest to powstała w 1922 roku jedyna tego typu ocalała stacja na świecie. Dwa razy w roku na Wigilię oraz w połowie roku na święto swojego twórcy Alexandersona na częstotliwości 17.2 kHz nadawana jest stamtąd depesza alfabetem Morse’a. Tym razem pierwszy raz jako Klub postanowiliśmy odebrać tą transmisję.
Nasz systyem odbiorczy składał się z:
- anteny magnetycznej (100 metrów drutu 1,5 mm² na karaksie o średnicy 55 cm)
- niskoszumnego wzmacniacza VLF na OP27 z separatorem galwanicznym
- odbiornika EKD300 (filtr CW 500 Hz)
- programu SpectrumLab dla wizualizacji przebiegu ne ekranie

Antena magnetyczna (100 metrów drutu 1,5 mm² na karaksie o średnicy 55 cm)

Odbiornik EKD 300 (filtr CW 500 Hz)

Niskoszumny wzmacniacz VLF na OP27 z separatorem galwanicznym

Goście pokazu

Goście dopisali
Na początku zebranym gościom zostały zaprezentowane filmy mające pokazać historię, budowę i zasadę działania SAQ. Tuż przed godziną 9:00 UTC na częstotliwości 17,2 kHz pojawił się spodziewany sygnał, by po chwili zniknąć. Gorączkowo zaczęliśmy szukać informacji w internecie , co się mogło stać. Po chwili na stronie Radiostation Grimeton SAQ pojawiła się informacja o problemach technicznych oraz że kolejna transmisja planowana jest na godzinę 12:00 UTC (14:00 czasu lokalnego). Zdecydowaliśmy, że podejmiemy próbę ponownego odsłuchu, a w międzyczasie zaprezentowaliśmy zebranym archiwalną transmisję, którą na żywo dekodował Janek SP9BCH.

W oczekiwaniu na depesze, która ze względu na problemy techniczne nie odbyła się o planowanej porze. Janek SP9BCH w gotowości by odebrać wiadomość na EKD 300.
Kolejnym punktem programu był wykład naszego gościa specjalnego, pana dr inż. Ryszarda Dulskiego, znanego pasjonata radiokomunikacji, który przybliżył zebranym historię jedynej powstałej w Polsce bliźniaczej stacji w Babicach, a także zaprezentował przywiezione ze sobą zabytkowe odbiorniki z lat 20 ubiegłego stulecia.

Pan Ryszard Dulski prezentuje przywiezione ze sobą odbiorniki.

Pan Ryszard Dulski prezentuje przywiezione ze sobą odbiorniki.

Amerykańska “Radiola III” firmy RCA (rok 1924)

Z lewej: Odbiornik detektorowy “Detefon” konstrukcji inż. Janusza Groszkowskiego (rok 1925) Po prawej: Odbiornik detektorowy konstrukcji inż. Stefana Manczarskiego z cewkami płaskimi strojony wariometrycznie (rok 1925)

Wykład o Radiostacji Babice wygłoszony przez Pana Ryszarda Dulskiego.
Następnie Mariusz SP9HSQ przedstawił prezentację pt. “W poszukiwaniu Pulsu Ziemi” opisującą jego badania nad niskimi częstotliwościami, która spotkała się z dużym uznaniem zebranych. Na tym zakończyliśmy tę część pokazu, zapraszając wszystkich na odsłuch przed godziną 14.

Mariusz SP9HSQ przedstawił prezentację pt. “W poszukiwaniu Pulsu Ziemi”
W umówionym czasie chętni przybyli, by ponownie podjąć próbę odsłuchu. Tym razem przed 14 pojawiła się zapowiedź transmisji i równej godzinie rozpoczęło się nadawanie właściwego komunikatu.

Janek SP9BCH w trakcie odbiory depeszy

Zebrani obserwują z podziwem zapis komunikatu.

Zrzut ekranu z programu Spectrum Lab, prezentujący graficznie sygnał z SAQ
Janek SP9BCH swoim czułym uchem odebrał i zdekodował wiadomość dzięki odbiornikowi EKD 300. Została ona przesłana do Szwecji celem weryfikacji i wielce prawdopodobne, że Klub otrzyma okolicznościową kartę QSL a stacja nasza zostanie wpisana do specjalnego rejestru.
Poniżej prezentujemy fragment wideo oraz audio z zapisu transmisji.
Bardzo serdecznie dziękujemy przybyłym gościom, jesteśmy bardzo radzi mogąc dzielić się z Wami naszą pasją.

Przed siedzibą Klubu
Dziękujemy również wszystkim osobom zaangażowanym w organizację dzisiejszego pokazu, szczególnie Panu Dominikowi Pasternakowi — dyrektorowi MOA, Panu Ryszardowi Dulskiemu,a także kolegom Mariuszowi SP9HSQ, Andrzejowi SQ9MUP, Jankowi SP9BCH, Kamilowi SP9USB oraz Mikołajowi SQ9ZAP.
Michał Matusik SQ9ZAY
Prezes Niepołomickiego Klubu Krótkofalowców SP9MOA